Verslag Medisch-ethische avond op 25 februari in “De Stjelp” Idskenhuizen
Het ging deze avond over mensen die aan het einde van hun leven voor bepaalde keuzes komen te staan.
Dit onderwerp werd door drie spreeksters achtereenvolgens vanuit verschillende invalshoeken uitgediept en toegelicht.
Marieke de Velde Harsenhorst, werkzaam bij Thuiszorg Zuidwest Friesland vertelde na de opening als eerste over haar werk bij de intensieve nachtzorg. Marieke deed dit door verhalen voor te lezen uit het “nachtdagboek” dat zij bijhoudt over haar werk.
Bijzondere verhalen, ontroerend en soms toch ook ondanks de situatie, humoristisch. Door de manier van vertellen van Marieke kregen we een goed beeld van waar zij tijdens haar werk zoal mee wordt geconfronteerd.
Dit is zomaar één van haar verhalen:
“Ergens in het buitengebied ligt een boerderij waar ik moet zijn. Gelukkig heb ik van de wijkverpleegkundige een goede uitleg gekregen hoe ik moet rijden. Mijn tom-tom geeft nl. een ander plek aan. Volgens afspraak loop ik achterom. In de schuur tilt een Friese stabij zijn kop op en kwispelt met zijn staart. In de oude gezellige kleine keuken zit neef op mij te wachten. Neef en nicht van de oude zieke man wonen hier ook, aan de andere kant van de boerderij. Zij zijn 80+ en kunnen de zorg van de 90-jarige neef niet meer aan. De cliënt heeft prostaatkanker en is zwaar diabeet, hij wordt ’s nachts vaak wakker om wat te drinken, voor een plas en voor een pijnstiller. De man maakt graag een praatje, ik zit op de rand van zijn bed. Dan zegt hij uit het niets: “Ik heb nog nooit een vrouw op de rand van mijn bed gehad”.
Vervolgens was het de beurt aan Berber Roelofsen. Mevr. Roelofsen is coördinator van het Hospice “De Kime” in Sneek.
Een hospice biedt ondersteuning aan mensen die in een rustige huiselijke sfeer willen sterven.
Aan de hand van een power-point presentatie kregen we informatie over hoe het fenomeen “hospice” is ontstaan en hoe het nu functioneert.
Via de presentatie zagen we o.a. de mooie, grote en lichte kamers van het hospice in Sneek. Een heel ander beeld dan veel mensen ervan hebben denk ik. Bovendien wordt er alles aan gedaan om de gasten die in het hospice zijn opgenomen, zich “thuis” te laten voelen.
Mevr. Roelofsen noemde het voorbeeld van een meneer die moeite had met het idee om naar een hospice te gaan. Toen bleek dat hij zijn hond, een Duitse herder!, mee mocht nemen had hij uiteindelijk wel vrede met de opname.
Ook palliatieve sedatie en euthanasie kwamen in de presentatie van mevr. Roelofsen aan de orde. Uit haar verhaal blijkt dat door behandelende doktoren, vaak in samenspraak met de naaste familie, hier zeer zorgvuldig mee wordt omgegaan.
Pastor Anneke Adema was na de pauze de laatste spreekster. Mevr. Adema vertelde over haar pastorale werk in de gemeente met betrekking tot de mensen in de laatste fase van het leven.
Hoe kijken we vanuit de christelijke levensovertuiging naar de soms ingrijpende keuzes die dan moeten worden gemaakt.
“Ik heb meerdere malen meegemaakt dat mensen in gewetensnood kwamen op het moment dat palliatieve sedatie ter sprake kwam. Het verlichten van een lijden dat niet meer op een andere manier is te verlichten, waarmee een zieke in slaap gebracht wordt. Veel mensen voelden dat toch als een ingrijpen in een mensenleven dat door God gegeven was. Mag dat wel?”
Maar het geloof kan juist ook een troostrijk houvast zijn; een warme kring van mensen verlicht de weg die de stervende moet gaan. Het is ook een taak van de geloofsgemeenschap om rond de zieke te gaan staan.
Nadat iedereen nog de gelegenheid had gekregen om vragen te stellen werd de avond rond 22.00 uur afgesloten.
Het is uiteraard geen “makkelijk” onderwerp waar het 25 februari over ging.
Wat voor mij persoonlijk als een rode draad door de drie verhalen liep was de compassie en betrokkenheid van de drie spreeksters.
Was het vroeger nog wel eens zo dat bij zieken die afhankelijk waren geworden, voor en over hen werd beslist, in deze verhalen stond de zieke centraal. De zieke zolang mogelijk in zijn waarde laten en de regie over zijn leven te laten houden, dat was het uitgangspunt!
Eén van de doelstellingen voor deze avond was informatie over en het bespreekbaar maken van het onderwerp “ medische ethiek” in relatie met het naderende levenseinde.
Dankzij Marieke de Velde-Harsenhorst, Berber Roelofsen en Anneke Adema geloof ik wel dat dat gelukt is.
Anneke Koelewijn-van Peursem